Niewielu ludzi napisało więcej niż on. Sama jego korespondencja byłaby wystarczająca, by wypełnić całe życie pracowitego i utalentowanego człowieka. Gdy weźmiemy pod uwagę, że rocznie otrzymywał ponad 300 tysięcy listów i pocztówek, oraz że nadzorował udzielanie odpowiedzi na ten ogrom przesyłek pocztowych, a na sporą część nadchodzącej korespondencji osobiście udzielał odpowiedzi, możemy w jakimś stopniu zdać sobie sprawę z ilości tej korespondencji oraz czasu i wysiłku, jaki trzeba było jej poświęcić. Jako autor brat Russell napisał sześć niezrównanych książek na temat Biblii, których łączny nakład osiągnął za jego życia 10 milionów egzemplarzy. Opublikował też pewną liczbę broszur o wielkiej wartości, a jedna z nich, na temat piekła, została rozpowszechniona bardziej niż jakakolwiek inna broszura kiedykolwiek napisana. Napisał ponad 200 traktatów, a niektóre z nich osiągnęły nakład ponad 50 milionów egzemplarzy. Jego kazania, pojawiające się regularnie każdego tygodnia przez trzynaście lat, były przez część tego okresu publikowane jednocześnie w ponad 2 tysiącach gazet, osiągając łączny nakład ponad 15 milionów egzemplarzy. Wydawał też czasopismo religijne ukazujące się jako dwutygodnik o nakładzie około 45 tysięcy egzemplarzy. Jego Fotodrama Stworzenia była rozpowszechniana na olbrzymią skalę, tak samo jak nagrania wykładów ukazujące się pod tytułem "Angelofon". Napisane przez niego artykuły na temat lekcji Międzynarodowych Szkół Niedzielnych docierały do wielu nauczycieli Szkół Niedzielnych w specjalnej publikacji, jak również w jego dwutygodniowym czasopiśmie i w setkach gazet. Systematycznie współpracował z licznymi czasopismami, a oprócz regularnych cotygodniowych kazań, często pisywał specjalne artykuły do różnych gazet, z których niektóre donosiły również o jego częstych wykładach.

W Y K Ł A D O W C A

    Działalność brata Russella jako wykładowcy także prowadzona była na wielką skalę. Większość powszechnie znanych wykładowców ma tylko kilka wykładów, które powtarza przez cały długi rok. Ale w jego przypadku tak nie było. Wygłaszał on wykłady na setki różnych tematów, które cieszyły się ogromnym zainteresowaniem - poruszając również te zagadnienia, które uznawano za trudne. Jego wykłady były bezpośrednie, jasne, proste, logiczne i przekonujące. Miał tak niezwykłe zdolności do przedstawiania i udowadniania tego, co mówił, i tak dobrze ich używał, że jego wykłady przemawiały zarówno do ludzi uczonych jak i nieuczonych, co jest niezrównanym dowodem posiadania geniuszu. Kiedykolwiek ogłaszano, że będzie przemawiał, największe i najlepsze sale były przepełnione i zazwyczaj setki osób, a nierzadko nawet tysiące, odprawiano ze względu na brak miejsc. Aby pozyskać słuchaczy, nie uciekał się do kunsztu oratorskiego. Odwoływał się do umysłów i serc, i w ten prosty i bezpośredni sposób pozyskiwał słuchaczy bez oratorskich popisów. Był najbardziej kosmopolitycznym mówcą, jaki kiedykolwiek żył, gdyż przemówił do słuchaczy w prawie każdym kraju na ziemi. Aby odbyć umówione spotkania przemierzył około 1do 2 milionów mil.

K A Z N O D Z I E J A

     Jako kaznodzieja znany był jeszcze bardziej niż jako wykładowca. Jako wykładowca przemówił do tysięcy, ale częściej zwracał się do zgromadzeń o bardziej prywatnym charakterze jako kaznodzieja. Doprowadziło to do tego, że zdobył sobie tytuł "Wszechobecnego Kaznodziei". Można o nim powiedzieć z większą dozą słuszności niż o jakimkolwiek innym kaznodziei, że świat był jego parafią. Wygłaszane przez niego kazania były publikowane w gazetach, docierając co tydzień do milionów czytelników. Kazania te ukazywały się w wielu językach. Jego pisma zostały opublikowane za jego życia w około czterdziestu językach. Jako kaznodzieja odwoływał się do serc swoich słuchaczy poprzez ich umysły. Zdumiewająca była jego umiejętność docierania do serc i umysłów słuchaczy przy pomocy odpowiednich wersetów biblijnych czy ilustracji, celem zakomunikowania im tych myśli, na przekazaniu których mu zależało. Jego prawdziwa i niekłamana miłość do Boga i człowieka dodawała mocy jego wypowiedziom, dzięki której ich treść docierała do słuchaczy w środowisku, w którym elokwencja i krasomówstwo nie byłyby tak efektywne. Jego kazania zawsze uwznioślały umysł i serce.

P A S T O R

     Był najwybitniejszym pastorem. Posiadał dogłębne zrozumienie ówczesnych problemów, wnikliwą znajomość natury ludzkiej oraz intuicyjne poznanie stanu i potrzeb poszczególnych osób, powiększone jego całkowitym poświęceniem się Bogu i oddaniem dla spraw Jego ludu. Jego wielka sympatia, życzliwość i nadzieja na to, że sprawy bliźnich dobrze się ułożą, ścisłe postępowanie zgodnie z celami swojej służby oraz znajomość duchowych niebezpieczeństw tamtych czasów i zabezpieczeń potrzebnych osobom na nie narażonym, uczyniły z niego pastora w pełnym znaczeniu tego słowa, prawdziwego pasterza Pańskich owiec. W pewnym momencie około 1200 różnych zborów uznawało go za swego pastora. Miał on "pieczę nad wszystkimi zborami". W swojej pasterskiej pracy jako doradca był ekspertem, jako pocieszyciel inspirował drugich, jako korygujący czyjejś postępowanie był delikatny i efektywny, jako przywódca był taktowny, a mimo to przekonywający i skuteczny. Te wszystkie zalety sprawiły, że stał się częścią życia tych, dla których był pastorem i związały go z nimi więzami, których nawet sama śmierć nie rozerwała. Właśnie z tego powodu dziesiątki tysięcy braci i sióstr, którzy obrali go za swego pastora, nie wybrało jego następcy.

R E F O R M A T O R

     Żaden przegląd życia pastora nie byłby kompletny bez omówienia jego działalności reformatorskiej. Był reformatorem w każdym calu i stoi w pierwszym szeregu reformatorów wszech czasów. Błąd nigdy nie obawiał się bardziej jakiegokolwiek innego przeciwnika, tak jak jego, gdyż on z dokładnym odpieraniem twierdzeń błędu łączył takt, współczucie, delikatność i miłość bezinteresowną, dzięki czemu po jego atakach nie było miejsca na osobiste urazy. Chociaż bardzo nienawidził błędu, wielką miłością darzył grzesznika i gdy obalał jego błędne teorie, zawsze starał się mu pomóc. Przesądy związane z karą za grzech i stanem umarłych były szczególnymi celami jego ataków i nigdy nie rezygnował z okazji do tego, by podejmować z nimi walkę. Logice jego wywodów ulegały zarówno osoby zabobonne, jak i niewierzące, a każdy gorliwy badacz Słowa znajdował w nim szermierza, który wiedział, jak bronić prawdziwości Biblii i obalać błędy ludzi zabobonnych i niewiarę niewierzących. Jego obstawanie przy wierze zharmonizowanej z Pismem Świętym, rozumem i faktami było inspiracją dla wierzących w Biblię, a postrachem dla wyznań nominalnych i niewiary. W wyniku jego nieprzerwanych, czterdziestopięcioletnich ataków, warownie błędu i zabobonu zostały w dużym stopniu podkopane w oczach prawdziwych badaczy Słowa. Jednakże jego działalność reformatorska była bardziej niż destrukcyjna dla błędu i przesądów. Dzięki niej jego słuchacze nie stali się ofiarami niewiary. Wprost przeciwnie, on odsłonił im harmonijny i rozsądny pogląd na Biblię, dowodzący natchnienia Pisma Świętego. W ten sposób dał innym solidną i rozsądną podstawę do tego, by wierzyć w "Niewzruszoną Skałę Pisma Świętego", a jednocześnie zniszczył karykatury nauk biblijnych podane w zabobonach Wieków Ciemnych. Wskutek tego ci, którzy uważali go za swego wodza w przeprowadzaniu reform, nie pozostali z okazałymi ruinami jako końcowym wynikiem jego i ich wysiłków. Raczej na miejscu ruin Świątyni Błędu wzniósł on Sanktuarium Prawdy, schronienie przed burzami zwątpienia, przesądami i niewiarą. Właśnie w tym jest rozpoznawalna jego prawdziwa wartość jako reformatora.

W Y K O N A W C A

     Był wspaniałym Wykonawcą. Pewien frenolog, nieznający pastora Russella, widząc kiedyś jego zdjęcie zauważył, że jest on albo magnatem handlowym, albo rektorem seminarium teologicznego! Kiedy brat Russell był jeszcze nastolatkiem, jego umiejętności wykonawcze uczyniły go właścicielem i dyrektorem dużej firmy, która w krótkim czasie rozwinęła się do tego stopnia, że składała się z czterech dużych domów towarowych w różnych miastach. Jako biznesman zdobył doświadczenie, które przydało się mu w przyszłej działalności. Posiadane zdolności kierownicze pozwalały mu ogarnąć szczegóły, jak również ogólne zarysy licznych przedsięwzięć gospodarczych przez niego podejmowanych. W dodatku do prowadzenia pracy religijnej, na którą chętnie poświęcał zyski ze swojej świeckiej działalności, posiadał przynoszące zyski udziały w kilkudziesięciu przedsięwzięciach gospodarczych. Oprócz jego uczestnictwa w czysto świeckim biznesie, prowadzona przez niego działalność religijna wymagała wysokich i różnorodnych zdolności wykonawczych. Pastor Russell nie tylko tworzył obszerną literaturę swojego ruchu, lecz również kierował jej publikowaniem i dystrybucją. (1) Wspomagany przez zespół zdolnych współpracowników, zajmował się publikowaniem i rozprowadzaniem swoich książek, broszur, traktatów, kazań, wykładów, scenariuszy, lekcji dla szkół niedzielnych, czasopism, płyt z wykładami i artykułów do czasopism. (2) Zorganizował siedem oddziałów branżowych w innych krajach i nimi kierował. (3) Sprawował nadzór nad korespondencyjną szkołą biblijną. (4) Przynajmniej dwie godziny dziennie poświęcał na prowadzenie szkolenia teologicznego w Domu Betel. (5) Przez dwadzieścia dwa lata zarządzał biurem wykładów, które liczyło ponad 300 wykładowców. (6) Pastor Russell przez trzydzieści lat kierował dystrybucją drukowanych materiałów biblijnych rozprowadzanych od drzwi do drzwi, w której w pewnych okresach uczestniczyło tysiąc kolporterów. (7) Kierował też przez dwadzieścia pięć lat ruchem rozprowadzania ulotek, w którym w pewnych okresach uczestniczyło prawie 10 tysięcy osób. (8) Przez trzy lata kierował przygotowywaniem, a przez dwa i pół roku zarządzał wystawianiem Fotodramy Stworzenia w setkach miast w wielu krajach, przed publicznością liczącą ponad 15 milionów ludzi. (9) Był duchem przewodnim dla 1 500 zborów, a (10) w swojej centralnej siedzibie, z której kierował całą tą pracą, codziennie przewodniczył jako głowa rodziny swoim współpracownikom, którzy przez wiele lat liczyli przeciętnie 175 osób i mieszkali razem jako rodzina, pomagając w pracy publikowania i redagowania. Jako głowa tej rodziny poznał wszelkiego rodzaju szczegóły dotyczące magazynu, kuchni, pralni, jadalni, pokojów, wyposażenia aptecznego, biblioteki, pracowni i salonu. Pastor Russell był tak wybitny w każdej z powyższych dziesięciu funkcji wyszczególnionych w tym artykule (z pożytkiem moglibyśmy przyjrzeć się mu w jeszcze innych sferach jego działalności, tak wszechstronna była ta nadzwyczajna postać), że słusznie można go uznać za wielkiego człowieka. Jednakże tym, co czyni go geniuszem najwyższego rzędu, jest to, że był znakomity we wszystkich tych dziedzinach, a w niektórych nie miał sobie równego.

    Historia przyzna mu jeszcze miejsce pośród największych ludzi. Gdy się o nim mówi, aby oddać mu sprawiedliwość, konieczne jest używanie superlatywów. Gdybyśmy chcieli zredukować jego zalety do dwóch, to musielibyśmy stwierdzić, że przymiotnikami najtrafniej i najwierniej określającymi go są te, których użył o nim Ten, który powierzył mu to szafarstwo: "WIERNY I ROZTROPNY" (Łuk. 12:42-44). Jego życie było wielkim sukcesem dla niego samego i wielkim błogosławieństwem dla innych. Jego śmierć była wielką stratą, a jednocześnie wielkim zyskiem dla wszystkich, którzy znaleźli się w zasięgu jego służby. Jego pamięć była i jest błogosławieństwem oraz inspiracją dla Bożych Wybrańców, a w słusznym czasie, w Wiekach Przyszłych, będzie błogosławieństwem dla całego rodzaju ludzkiego. "Niech Bóg błogosławi jego pamięć!"

	Do góry